بسیاری از افراد دارای اختلال شخصیت مرزی (BPD)، هیجانات شدیدی را تجربه می‌کنند. در "راهنمای تشخیص آماری اختلالات روحی، ویرایش پنجم" - مرجع متخصصان بهداشت و درمان برای بررسی در هنگام تشخیص اختلالات - بسیاری از نشانه‌های اختلال مرزی مربوط به مسائل تنظیم احساسات و هیجانات هستند.

تنظیم هیجان چیست؟

تنظیم هیجان[۱] یک ترکیب نسبتا پیچیده از روش‌هایی است که در آن‌ها فرد با رویدادهای احساسی خود ارتباط گرفته و بر اساس آنها عمل می‌کند؛ که شامل موارد زیر است:

  • توانایی شما برای درک و پذیرش رویدادهای احساسی و هیجانات خود
  • توانایی شما برای بکارگرفتن رویکردهای صحیحِ مدیریت احساسات ناخوشایند، در هنگام لزوم
  • توانایی شما در ابراز رفتارهای مناسب، در هنگام پریشانی و اضطرار

افرادی که مهارت‌ خوبی در تنظیم احساسات دارند، در طول زمانِ فشار روحی ناشی از برانگیختگی احساسات و هیجانات، قادر به کنترل تمایل خود برای درگیر شدن در رفتارهای تکانشی[۲] و آنی مانند آسیب به خود، رفتار بدون ملاحظه و بی پروا و یا پرخاشگری فیزیکی، هستند.

مثالی برای تنظیم هیجان در مقابلِ بهم ریختگی

به عنوان مثال، اگر یک خانم که اختلال شخصیت مرزی ندارد از رابطه نزدیکی خارج شود و یک جدایی را تجربه کند، احتمالا احساس ناراحتی خواهد کرد و ممکن است کمی دچار افسردگی شود، اما هنوز می‌تواند احساسات خود را کنترل کرده و به برنامه معمول زندگی خود ادامه دهد. او همچنان سر کلاس‌های خود حاضر خواهد شد و یا سر کار خواهد رفت. ولی فردی دارای اختلال مرزی، توانایی تعدیل و تنظیم مناسب احساسات را ندارد. اگر وی درگیر چنین وضعیتی شود، ممکن است چنان افسرده شود که عملکرد صحیح خود را از دست بدهد، مانند درگیر شدن در رفتارهای مخرب یا خشونت آمیز و یا فعالیت‌های تکانشی و بی محابا مثل بی بندوباری جنسی.

اختلال شخصیت مرزی و احساسات

اکثر معیارهای تشخیص اختلال شخصیت مرزی، شامل مسائل مربوط به احساسات هستند. برخی از این موارد عبارتند از:

  • نوسانات خلقی سریع و زودرنجی: افرادی که اختلال شخصیت مرزی دارند، مشکلاتی در مدیریت خلق و خو و ابراز احساسات خود دارند که به اضطراب شدید، تحریک پذیری و زودرنجی منتهی می‌شود. نوسانات خلقی[۳] می‌توانند شدید و نیز سریع باشند. این اضطراب و برافروختگی ممکن است با فعالیت‌های عادی مانند کار کردن و یا حتی مراقبت از خودتان تداخل پیدا کند. دیگران ممکن است در طول این دوره‌ها، به دلایل متعددی برای در کنار شما بودن مشکلاتی حس کنند و در نتیجه روابط شما آسیب ببیند.
  • احساس پوچی: افراد دارای BPD، اغلب احساس مزمن پوچی[۴] و بیهودگی را تجربه می‌کنند. آن‌ها در همه نوع فعالیتی شرکت خواهند کرد تا این خلا را پر کنند؛ اما این تلاش بی تاثیر خواهد بود. بدون توجه به میزان دوستان و عزیزانی که دارند، اغلب احساس تنهایی و دلتنگی می‌کنند. در اصل اختلال مرزی می‌تواند آغازگر یک چرخه معیوب باشد. مشکلات تنظیم احساسات می‌تواند منجر به از دست دادن دوستان شود. تنهایی، به نوبه خود می‌تواند عدم توانایی تنظیم احساسات را بدتر کند و احساس انزوا و گوشه گیری می‌تواند با انگیزه شما برای یاد گرفتن مهارت‌های تنظیم احساسات‌تان تداخل پیدا کند.
  • مشکل کنترل خشم: با نوسانات شدید خلقی،‌ عصبانیت شدید همراه است و به نظر می‌رسد ناگهانی و غیرمنتظره ظاهر می‌شود. ناراحتی‌های جزئی و پیش پا افتاده و یا بی احترامی‌ها می‌تواند باعث بروز خشم و غضب در افراد دارای اختلال مرزی شود، که به طور بالقوه منجر به رفتارهای مخرب یا خشونت‌آمیز می‌گردد.
  • پارانویا و ترس از ترک و رها شدن: افراد مبتلا به BPD اغلب از تنها بودن یا طرد شدن می‌ترسند و این موضوع منجر به ایجاد حس سوظن[۵] و بدگمانی شدید می‌شود. این حس می‌تواند باعث شود که آن‌ها وسواسی عمل کنند و به طور مداوم به دنبال کسب اطمینان باشند. متاسفانه بسیاری از رفتارهایی که برخواسته از نیازِ به کسب اطمینان هستند، می‌توانند منجر به دور شدن بیشتر افراد از آنها شوند. (در مورد افکار پارانوئید در BPD بیشتر یاد بگیرید.)

اگر اختلال شخصیت مرزی و مشکلات تنظیم کردن احساسات داشته باشید، ممکن است فروخوردن خشم و کاهش عصبانیت و یا رهایی از احساس طرد شدن برای شما دشوار باشد. ممکن است شما توانایی تنظیم مناسب احساسات و هیجانات خود را نداشته باشید که موجب بروز رفتارهای مخرب شود. این امر می‌تواند تاثیر منفی بر روابط و مراودات شما داشته باشد. از جمله ارتباطات شما با شریک زندگی، دوستان و خانواده‌تان.

مدیریت احساسات

در حالی که اختلال شخصیت مرزی می‌تواند تنظیم هیجانات را دشوار کند، ولی یادگیری این مهارت و بهبود اختلال مرزی، غیر ممکن نیست.

اگر درگیر BPD و احساسات هستید، دیدار با یک درمانگر متخصص در اختلال شخصیت مرزی که درک بهتری از منشاء کشمکش‌های عاطفی دارد، می تواند انتخاب خوبی باشد. شما با هم می‌توانید بر روی راهبردهایی برای کمک به تنظیم عواطف و احساسات خود کار کنید.

انواع روان‌درمانی که برای افراد دارای اختلال شخصیت مرزی بصورت ویژه ای مفید و کارآمد تشخیص‌ داده شده‌اند، شامل رفتار درمانی دیالکتیکی[۶] (DBT) و رفتار درمانی شناختی[۷] (CBT) است.

خیلی چیزها را می توان از طریق درمان به دست آورد. خواهید توانست واکنش‌های مناسب و مهارت‌های مدیریت نوسانات خلقی خود را یاد بگیرید. با گذشت زمان، تنظیم احساسات شما بهبود خواهد یافت و در روابط بین فردی و زندگی روزمره به شما کمک خواهد کرد.

علاوه بر درمان، چندین راهبرد خودیاری برای اختلال شخصیت مرزی وجود دارند که می‌توانند توانایی شما در مدیریت احساسات‌تان را بهبود بخشند.

سخن پایانی

همانطور که در بالا اشاره شد، تنظیم احساسات نقش بزرگی در بسیاری از علائم BPD ایفا می‌کند، اما این بدان معنا نیست که شما باید برای همیشه با این عوارض زندگی کنید. مطالعات جدیدتر نشان می‌دهند که برای افراد با انگیزه، درمان می‌تواند تفاوت زیادی بوجود آورد که به نوبه خود تقریبا تمام جنبه‌های زندگی شما را تحت‌ تاثیر مثبت قرار دهد. با درمان پیوسته زیر نظر یک پزشک متخصص، بهبودی اختلال شخصیت مرزی امکان پذیر است.

 

[۱] Emotion Regulation
[۲] Impulsive Behaviors
[۳] Mood Swings
[۴] Chronic Feelings of Emptiness
[۵] Paranoia
[۶] Dialectical Behavior Therapy (DBT)
[۷] Cognitive Behavioral Therapy (CBT)